huis verkopen en kleiner gaan wonen
Overwaarde
7 min

Wilt u kleiner of landelijk wonen? Dat kan met de overwaarde van uw huidige huis

Onderwerpen

Je wilt misschien voor de laatste keer in je leven verhuizen. Je hebt verschillende opties om je woonwensen te vervullen. Je kunt bijvoorbeeld kleiner of landelijk gaan wonen. Of je kunt een gelijkvloerse woning of een aanleunwoning met zorgmogelijkheden kopen. Als je je huidige huis verkoopt, kun je de overwaarde gebruiken voor de aankoop van een nieuwe (kleinere) woning. Maar hoe werkt dat precies? En waar moet je op letten? In dit artikel leggen we het uit.

Waarom je huis verkopen en kleiner gaan wonen?

Je hebt misschien verschillende redenen om je huis te verkopen en kleiner te gaan wonen. Misschien wil je minder kosten maken, meer comfort hebben, dichter bij je familie of vrienden zijn, of meer tijd overhouden voor je hobby’s. Wat je reden ook is, je huis verkopen en kleiner gaan wonen kan je veel voordelen opleveren. Je kunt bijvoorbeeld:

  • Geld besparen op je hypotheek, energie, belastingen en onderhoud
  • Meer overzicht en rust creëren in je huis en je hoofd
  • Makkelijker je huis schoonmaken en opruimen
  • Meer genieten van de ruimte die je hebt
  • Minder spullen verzamelen en meer ontspullen
  • Duurzamer en milieuvriendelijker leven

Huis verkopen en kleiner gaan wonen? 

Als je kinderen het huis uit zijn, heb je misschien meer ruimte dan je nodig hebt. Je kunt dan besluiten om je huidige woning te verkopen en een kleinere woning te kopen. Dat kan je veel voordelen opleveren, zoals lagere woonlasten, minder onderhoud en meer gemak. Bovendien kun je profiteren van de overwaarde op je huis. Dat is het verschil tussen de verkoopprijs en de resterende hypotheekschuld. Bijvoorbeeld: je huis is € 300.000 waard en je hypotheek is € 200.000. Dan is je overwaarde € 100.000. Ontdek hier meer over een overwaarde hypotheek. 

Deze overwaarde kun je weer gebruiken om een nieuw huis te kopen en de rest te investeren in de verbouwing van je nieuwe (kleinere) woning. Zo kun je je nieuwe woning helemaal naar je smaak maken. Maar let op: je kunt de overwaarde niet zomaar in je eigen zak steken. Daar komt de bijleenregeling om de hoek kijken.

Persoon gebruikt overwaarde voor kleiner wonen.

De bijleenregeling

De bijleenregeling is een belastingregel die voorkomt dat je te veel hypotheekrenteaftrek krijgt. Als je een nieuw huis koopt, mag je de rente over je hypotheek aftrekken van je inkomen. Maar als je je overwaarde niet gebruikt voor je nieuwe woning, maar bijvoorbeeld voor een auto of een vakantie, dan mag je de rente over dat deel van je hypotheek niet aftrekken. De Belastingdienst vindt namelijk dat je de overwaarde moet inbrengen in je nieuwe huis. Je kunt pas bijlenen als de oude hypotheek en de overwaarde niet genoeg zijn voor de aankoop.

Een voorbeeld: je verkoopt je huis voor € 350.000 met een hypotheek van € 250.000. Je overwaarde is dan € 100.000. Je koopt een kleinere woning van € 250.000. Je mag dan een aftrekbare hypotheek van maximaal € 150.000 afsluiten (€ 250.000 – € 100.000). Als je meer leent, bijvoorbeeld € 200.000, dan mag je de rente over € 50.000 niet aftrekken.

Er is wel een uitzondering: als je kleiner gaat wonen, mag je je hele hypotheek meenemen, ook als dat betekent dat je de overwaarde niet hoeft in te brengen. In het vorige voorbeeld mag je dus een aftrekbare hypotheek van € 250.000 afsluiten, ook al is je overwaarde € 100.000. De overwaarde blijft dan staan als eigenwoningreserve. Maar let op: als je nieuwe woning nog goedkoper is, bijvoorbeeld € 150.000, dan mag je aftrekbare hypotheek niet meer zijn dan dat bedrag.

klein huis, symboliseert woning verkopen en kleiner wonen.

Nieuwe woning kopen als de oude nog niet verkocht is

Het kan gebeuren dat je een nieuwe woning koopt, terwijl je oude huis nog niet verkocht is. Dan weet je nog niet hoeveel overwaarde je hebt. Hoe zit het dan met de bijleenregeling? In dat geval hoef je nog geen rekening te houden met de overwaarde van je oude woning. Je mag de rente over je hele hypotheek of lening voor je nieuwe woning aftrekken. Maar als je je oude woning binnen drie jaar alsnog verkoopt, moet je de overwaarde alsnog inbrengen in je nieuwe woning. Dat betekent dat je je hypotheek of lening moet verlagen of aflossen, of dat je de rente over het bedrag van de overwaarde niet meer mag aftrekken.

Landelijk gaan wonen 

Een andere optie is om je woning in de stad te verkopen en te verhuizen naar een landelijke omgeving. Misschien kun je dan een vrijstaande woning of een oude boerderij kopen voor een lagere prijs dan in de Randstad. Dat geeft je meer rust, ruimte en natuur. En je hebt genoeg plek om je familie te laten logeren. Ook in dit geval kun je je overwaarde gebruiken voor je nieuwe woning. Maar let op: de huizenprijzen in de landelijke gebieden stijgen ook. Volgens de prognoses van ING en ABN AMRO zullen de huizenprijzen in 2024 gemiddeld met 4% stijgen ten opzichte van nu. Dat betekent dat je misschien minder overwaarde overhoudt dan je denkt. Bovendien moet je rekening houden met de bijleenregeling, zoals hierboven uitgelegd.

Een aanleunwoning

Als je ouder wordt, heb je misschien meer behoefte aan zorg en ondersteuning. Dan kun je kiezen voor een aanleunwoning. Dat is een woning die gebouwd is tegen of in de buurt van een verzorgingshuis. Je woont dan zelfstandig, maar je kunt gebruikmaken van de faciliteiten en diensten van het verzorgingshuis. Bijvoorbeeld een recreatieruimte, een maaltijdservice of een alarmknop. Een aanleunwoning is bedoeld voor oudere mensen die nog redelijk mobiel zijn en geen grote gezondheidsproblemen hebben. Je hebt geen medische indicatie nodig om in een aanleunwoning te wonen. De enige eis is dat je (en je partner) minimaal 50 jaar oud zijn.

Lees ook: Zorg inkopen met overwaarde? Wij helpen je! 

Als je een aanleunwoning koopt, kun je ook je overwaarde gebruiken voor de aankoop. Maar let op: een aanleunwoning is meestal kleiner en goedkoper dan een gewone woning. Dat betekent dat je misschien niet je hele overwaarde nodig hebt voor de aankoop. Dan moet je de rest van je overwaarde inbrengen in je nieuwe woning, of de rente over dat deel niet aftrekken. Dat komt door de bijleenregeling, zoals hierboven uitgelegd.

Lees ook: Overwaarde en verhuizen naar een verpleeghuis als 50-plusser

Huis verkopen en kleiner wonen: hoe regel je dat?

Als je een hypotheek wilt afsluiten, kijkt de geldverstrekker naar je inkomen en je lasten. Hoe hoger je inkomen, hoe meer je kunt lenen. Maar als je met pensioen gaat, daalt je inkomen meestal. Dat kan betekenen dat je minder kunt lenen dan je zou willen. Gelukkig zijn er ruimere hypotheekregels voor ouderen. Deze gelden als je al met pensioen bent of als je maximaal 10 jaar voor je AOW zit.

Lees ook: AOW-bedragen 2024: hoeveel gaat het omhoog? 

De ruimere hypotheekregels houden in dat de geldverstrekker niet alleen naar je inkomen kijkt, maar ook naar je maandlasten. Als je kunt aantonen dat je de werkelijke maandlasten van je nieuwe hypotheek kunt betalen, dan kun je misschien meer lenen dan je op basis van je inkomen zou kunnen. Zo kun je misschien toch dat huis kopen dat je op het oog hebt. Of je hypotheek oversluiten om te profiteren van de lage hypotheekrente.

Wat is NGH en waarom is het handig bij huis verkopen en kleiner gaan wonen?

NHG staat voor Nationale Hypotheek Garantie. Dit is een garantie die je kunt krijgen als je een hypotheek afsluit. Met NHG heb je een vangnet als je je hypotheek niet meer kunt betalen door onvoorziene omstandigheden, zoals werkloosheid, scheiding of arbeidsongeschiktheid. NHG helpt je dan om je hypotheek betaalbaar te houden of om je huis te verkopen. Als je een restschuld overhoudt na de verkoop, kan NHG deze kwijtschelden.

Om NHG te krijgen, moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen. Een van die voorwaarden is dat je hypotheek niet hoger mag zijn dan de NHG-grens. Deze grens wordt elk jaar opnieuw vastgesteld op basis van de gemiddelde woningwaarde. In 2024 is de NHG-grens € 435.000. Als je energiebesparende maatregelen neemt, zoals isolatie, zonnepanelen of een warmtepomp, mag je hypotheek 6% hoger zijn. Dan is de NHG-grens € 461.100.

NHG is niet alleen voor starters, maar ook voor ouderen. Als je met pensioen bent of binnenkort met pensioen gaat, kun je ook een hypotheek met NHG afsluiten. Je moet dan wel aan de ruimere hypotheekregels voor ouderen voldoen, zoals hierboven beschreven. Daarnaast moet je rekening houden met de NHG-voorwaarden voor ouderen. Deze zijn iets anders dan voor jongeren. Zo mag je bijvoorbeeld je hele hypotheek meenemen als je kleiner gaat wonen, ook als dat betekent dat je de overwaarde niet hoeft in te brengen.

Kleiner wonen in een flatje.

Hoe verzilver je je overwaarde met de levenhypotheek van 50PlusHypotheek?

Als je al lang in je huis woont, heb je waarschijnlijk overwaarde opgebouwd. Dat is het verschil tussen de waarde van je huis en de hoogte van je hypotheek. Je kunt deze overwaarde gebruiken om je hypotheek te verlagen of om je huis te verbeteren. Maar je kunt de overwaarde ook verzilveren. Dat betekent dat je een deel van de waarde van je huis opneemt als extra inkomen. Zo kun je bijvoorbeeld je pensioen aanvullen, je huis aanpassen aan je wensen of je kinderen helpen met een eigen huis.

Een manier om je overwaarde te verzilveren is met de Levenhypotheek. Dit is een speciale hypotheek voor ouderen die de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt. Met de Levenhypotheek van 50PlusHypotheek sluit je een nieuwe hypotheek af op je woning. Je krijgt dan elke maand een bedrag op je rekening gestort. Dit bedrag is een levenslange uitkering. Je hoeft de hypotheek niet af te lossen, maar je betaalt wel rente. De rente is aftrekbaar van de belasting. De hypotheek wordt afgelost als je overlijdt of als je je huis verkoopt. Ontdek hier al onze hypotheekvormen. 

Meer weten over huis verkopen en kleiner gaan wonen met overwaarde?

Wil je meer weten over hoe je je overwaarde kunt gebruiken voor een nieuwe woning? Of wil je advies over welke optie het beste bij je past? Neem dan contact met ons op. Wij helpen je graag met al je vragen en wensen. Samen vinden we de beste oplossing voor jouw situatie. Zo kun je snel en eenvoudig je huis verkopen en kleiner gaan wonen met je overwaarde.

Breakpoint: xs